وقتی می‌خواهیم به دوستی کتاب هدیه بدهیم معمولا به این فکر می‌کنیم که چه نوع کتاب‌هایی را بیشتر می‌خواند یا ممکن است بپسندد. این پرسش، در واقع سوالی راجع به ژانر مورد علاقه‌ی او است. ژانر کتاب در ساده‌ترین حالت، قالبی را مشخص می‌کند که کتاب در آن قرار می‌گیرد. هر رمان در دسته‌ای مشخص با ویژگی‌هایی ملموس طبقه بندی می‌شود. در طول تاریخ چیدمان قفسه‌ی کتابخانه‌ها بر اساس همین قالب‌ها بوده و در کتابخانه‌های بزرگ به زیرژانرها هم توجه می‌شود. خواننده‌ی پیگیر رمان به راحتی می‌تواند این طبقه بندی را درباره‌ی کتاب‌هایی که خوانده است انجام دهد و احتمالا برایش سخت نباشد ژانر مورد علاقه‌ی خود را انتخاب کند. در این مطلب به طور خلاصه به معرفی انواع ژانرهای مختلف و نمونه‌هایی از هر کدام می‌پردازیم تا با آگاهی کامل‌تری به دسته بندی کتاب‌ها توجه کنیم و شاید هم مطلع شویم نویسنده‌ی محبوب‌مان در کدام قالب پررنگ‌تر عمل کرده است. محبوب‌ترین نویسندگان، نویسنده‌های ژانر هستند و خوانندگان عموما به این دسته بندی‌ها اهمیت می‌دهند.
در ابتدا باید توجه کنیم که تمام کتاب‌ها را می‌شود به دو دسته تقسیم بندی کرد: داستانی و غیر داستانی. این دو مورد به زیر گروه‌هایی طبقه بندی می‌شوند که به آن‌ها ژانر می‌گوییم.
کتاب‌های داستانی، قصه‌های خیالی و ذهنی نویسنده و حاصل قدرت تخیل و خلاقیت او هستند و اتفاق‌ها در زندگی واقعی شکل نگرفته‌اند. کتاب‌های غیر داستانی، بر مبنای واقعیت نوشته شده‌اند. آن‌ها بر مبنای حقیقت و اطلاعات قابل دسترس نوشته شده‌اند.
در ادامه به زیر شاخه‌های کتاب‌های داستانی می‌پردازیم؛ به ژانرها. البته لازم است توجه کنیم که هر کتاب می‌تواند در چند ژانر قرار بگیرد. در واقع نویسنده با ترکیب ژانرهای مختلف به گستردگی رمان خود و پیچیدگی شخصیت‌ها و رفتارهای آنان پرداخته است. همچنین باید گفت که دسته‌بندی مشخص و قطعی برای انواع ژانرهای کتاب وجود ندارد.