المپیاد جهانی فیزیک یک رقابت علمی بین دانشآموزان دبیرستانی کشورهای مختلف است. این مسابقه اولین بار در سال 1346 (1967 میلادی) در مرکز کشور لهستان (ورشو) انجام شد. قبل از آن از سال 1959 المپیاد ریاضی بین کشورهای مختلف برگزار میشد. تجربهی موفقیتآمیز المپیاد ریاضی، فیزیکدانها را بهسوی برگزاری چنین مسابقهایی در رشتهی فیزیک ترغیب کرد که هدف آن توجه به آموزش فیزیک و مقایسهی دانش فیزیک بهترین دانشآموزان جهان با یکدیگر بود.
در این راستا سه استاد فیزیک از کشورهای چکسلواکی، لهستان و مجارستان احتمالهای مختلف برای برگزاری المپیاد در کشور خود را بررسی میکردند که نهایتاً لهستان بهجهت آب و هوای متعادل آن انتخاب شد و اولین المپیاد فیزیک در سال 1967 در آن کشور برگزار شد. تفاوت عمدهی «المپیاد فیزیک» با «المپیاد ریاضی» در این است که تنها به «مسالهی تئوری» اختصاص ندارد و یک بخش به «مسائل عملی و آزمایشگاهی» اختصاص دارد. این بخش، برگزاری این المپیاد را پرهزینه و پرکارتر میکند. اولین المپیاد بین پنج کشور از اروپای مرکزی برگزار شد که آزمون آن شامل چهار سوال تئوری و یک سوال عملی بود. در آن زمان هر تیم را سه دانشاموز و یک استاد تشکیل میداد. از این سال به بعد در هر سال یک المپیاد در کشورهای میزبان برگزار شد.
در ایران نیز از سال 1365 المپیاد ریاضی برگزار میشد که با توجه به اثر مثبت آن در آموزش ریاضی، این برنامه به سایر زمینهها سرایت کرد بهطوری که در سال 1366 (1987 میلادی) دو فیزیکدان بهعنوان ناظر به کشور اتریش برای شرکت در نوزدهمین المپیاد فیزیک اعزام شدند. ایران در سال 1367 ( 1988 میلادی) در بیستمین المپیاد جهانی فیزیک با یک تیم پنج نفره شرکت کرد و در بین 30 کشور به مقام بیستم دست یافت.